-
1 parricidium
I.Lit.:B.patris et patrui parricidium,
Cic. Phil. 3, 7, 18; id. Rosc. Am. 26, 73.—Trop., parricide:II.vituperare quisquam vitae parentem (philosophiam) et hoc parricidio se inquinare audet?
Cic. Tusc. 5, 2, 6.—Transf.A.The murder of one's mother, brother, relation, etc.:B.matris,
Suet. Ner. 34:fraternum,
Cic. Clu. 11, 31:fratris,
Liv. 40, 24:filii,
id. 8, 11:patrui,
Cic. Phil. 3, 7, 18:lege Pompeia de parricidiis tenetur, qui patrem, matrem, avum, aviam, fratrem, sororem, patruelem, matruelem... patronum, patronam... occiderit, etc.,
Paul. Sent. 5, 24, 1.— Absol., Cic. N. D. 3, 26, 67; Quint. 9, 288; Just. 1, 9: ne parricidio macularent partus suos, nepotum illi, liberūm hi progeniem, Liv. 1, 13, 2; Just. 17, 1.—In gen., of any horrible crime; of the murder of a free citizen:2.facinus est vinciri civem Romani: scelus verberari: prope parricidium necari,
Cic. Verr. 2, 5, 66, § 170.—Of treason, rebellion (cf. parricida, II. D.):patriae,
Cic. Phil. 2, 7, 17; id. Sull. 2, 7; id. Off. 3, 21, 83:publicum,
Liv. 28, 29:parricidii quaestores appellabantur, qui solebant creari causā rerum capitalium quaerendarum. Nam parricida non utique is, qui parentem occidisset, dicebatur, sed qualemcumque hominem indemnatum,
Fest. p. 221 Müll.— Hence,Transf., a name of the Ides of March, as the day when Cæsar was killed:Idus Martias parricidium nominari (placuit),
Suet. Caes. 88. -
2 parricīdium (pāri-)
parricīdium (pāri-) ī, n [parricida], the murder of a father, assassination of parents, parricide: agitur de parricidio: patris.—Fig. (of reviling philosophy), C.— The murder of a near kinsman: fraternum: filii, L.— Parricide, treason, horrible crime: est prope parricidium (civem) necare: patriae, high treason. -
3 parricidium
parricīdium, ī n. [ parricida ]1) убийство ближайших родственников (p. fraternum C или fratris L; p. patris C; p. matris Su)2) злодеяние, государственная измена, предательство (p. patriae C; p. publicum L) -
4 parricīdium
parricīdium (pāricīdium), iī, n. (parricida), ein arger, verruchter Mord an nahe Verbundenen, vom Kindes- und Geschwistermord, zB. v. Sohnesmord, p. filii, Liv. 8, 11, 7: u. so absol., Iustin. 17, 1, 16. – v. Brudermord, p. fratris od. p. fraternum, Liv. 40, 24. Cic. Clu. 31: u. so absol., Cic. de nat. deor. 3, 67. Quint. 9, 2, 88. Iustin. 1, 9. – v. Vater-, Mutter- u. Onkelmord, patris et patrui p., Cic. Phil. 3, 18: p. matris, Suet. Ner. 34, 5. – v. Elternmord übh., Cic. Rosc. Am. 73 u.a. – vom Verwandtenmord, Liv. 1, 13, 2. – v. Bürgermord, Cic. Verr. 5, 170 (gemildert prope parr.). – v. Empörung gegen das Vaterland, Verrat, Hochverrat am Vaterlande, p. patriae, Cic. Sull. 6; Phil. 2, 17; de off. 3, 83: p. publicum, Liv. 28, 29 in. – v. Versündigung an der Philosophie (als parens vitae = Mutter des Lebens), Cic. Tusc. 5, 6.
-
5 parricidium
parricīdium (pāricīdium), iī, n. (parricida), ein arger, verruchter Mord an nahe Verbundenen, vom Kindes- und Geschwistermord, zB. v. Sohnesmord, p. filii, Liv. 8, 11, 7: u. so absol., Iustin. 17, 1, 16. – v. Brudermord, p. fratris od. p. fraternum, Liv. 40, 24. Cic. Clu. 31: u. so absol., Cic. de nat. deor. 3, 67. Quint. 9, 2, 88. Iustin. 1, 9. – v. Vater-, Mutter- u. Onkelmord, patris et patrui p., Cic. Phil. 3, 18: p. matris, Suet. Ner. 34, 5. – v. Elternmord übh., Cic. Rosc. Am. 73 u.a. – vom Verwandtenmord, Liv. 1, 13, 2. – v. Bürgermord, Cic. Verr. 5, 170 (gemildert prope parr.). – v. Empörung gegen das Vaterland, Verrat, Hochverrat am Vaterlande, p. patriae, Cic. Sull. 6; Phil. 2, 17; de off. 3, 83: p. publicum, Liv. 28, 29 in. – v. Versündigung an der Philosophie (als parens vitae = Mutter des Lebens), Cic. Tusc. 5, 6.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > parricidium
-
6 Hochverrat
Hochverrat, perduellio (gegen die Freiheit der Bürger und die öffentliche Sicherheit unternommene Feindseligkeit). – laesa maiestas (Beeinträchtigung der Würde u. des Ansehens, sowie der Ruhe des römischen Volks und der Obrigkeit, späterhin Verbrechen gegen die geheiligte Person des Fürsten selbst). – laesa res publica (Beeinträchtigung des Gemeinwesens durch Aufruhrstiftung etc.). – Zur Zeit des Freistaats bezeichneten die Römer, bes. die Redner, den »Hochverrat gegen den Staat« durch parricidium patriae od. durch das noch allgemeinere scelus (beide im Ggstz. zu pietas). – einen H. begehen, maiestatem (an jmd., alcis) minuere od. laedere; am Vaterlande, patriae parricidio obstringi od. se obstringere: etwas für H. am Staate erklären, alqd contra rem publicam factum esse decernere (vom Senate).
-
7 taeter
taeter ( nicht tēter), tra, trum (zu taedet), häßlich, garstig, I) eig., für die äußeren Sinne: color, Lucr.: sapor, Lucr.: odor, Cic.: cruor, Verg.: morbus, Catull.: spiritus, Hor.: spectaculum, Cic.: tenebrae, Cic.: taeterrima hiems, Cael. in Cic. ep. – m. 2. Supin., illud taeterrimum non modo aspectu, sed etiam auditu, Cic. Phil. 5, 18. – subst. mit Ggstz., taeter (fertur certavisse) cum decoro, Apul. flor. 3. p. 4, 1 Kr. – II) übtr., für das innere Gefühl, häßlich, garstig, abscheulich, schändlich, mens, Catull.: homo, Cic.: facinus, Cic. u. Val. Max.: legatio, Cic.: taetra ibi luctatio erat, Liv.: earum (legum et libertatis) oppressio taetra et detestabilis, Cic.: regnandi cupiditates, quibus nihil nec taetrius nec foedius excogitari potest, Cic.: appositā ad os manu nescio quid taetrum sibilavit, zischte er abscheuliche Gassenhauer durch die Finger, Petron. 64, 5. – taetrior hostis, Cic.: taeterrimus in alqm, sich sehr schändlich aufführend, Cic.: sententia taeterrima, Cic.: foedissimum et taeterrimum parricidium patriae, Cic. – neutr. taetrum statt des Adv., taetrum flagrat, Prud. cath. 4, 22. – / Nbf. taetrus, Gloss. II, 198, 7; verworfen von Prob. (IV) inst. art. 59, 38 u. app. 198, 26.
-
8 taeter
taeter ( nicht tēter), tra, trum (zu taedet), häßlich, garstig, I) eig., für die äußeren Sinne: color, Lucr.: sapor, Lucr.: odor, Cic.: cruor, Verg.: morbus, Catull.: spiritus, Hor.: spectaculum, Cic.: tenebrae, Cic.: taeterrima hiems, Cael. in Cic. ep. – m. 2. Supin., illud taeterrimum non modo aspectu, sed etiam auditu, Cic. Phil. 5, 18. – subst. mit Ggstz., taeter (fertur certavisse) cum decoro, Apul. flor. 3. p. 4, 1 Kr. – II) übtr., für das innere Gefühl, häßlich, garstig, abscheulich, schändlich, mens, Catull.: homo, Cic.: facinus, Cic. u. Val. Max.: legatio, Cic.: taetra ibi luctatio erat, Liv.: earum (legum et libertatis) oppressio taetra et detestabilis, Cic.: regnandi cupiditates, quibus nihil nec taetrius nec foedius excogitari potest, Cic.: appositā ad os manu nescio quid taetrum sibilavit, zischte er abscheuliche Gassenhauer durch die Finger, Petron. 64, 5. – taetrior hostis, Cic.: taeterrimus in alqm, sich sehr schändlich aufführend, Cic.: sententia taeterrima, Cic.: foedissimum et taeterrimum parricidium patriae, Cic. – neutr. taetrum statt des Adv., taetrum flagrat, Prud. cath. 4, 22. – ⇒ Nbf. taetrus, Gloss. II, 198, 7; verworfen von Prob. (IV) inst. art. 59, 38 u. app. 198, 26. -
9 socio
socio, āvī, ātum, āre (socius), I) vergesellschaften, vereinigen, verbinden, vim rerum cum dicendi exercitatione, Cic.: vitae suae periculum cum alqo, sein Leben mit jmd. wagen, Cic.: sanguinem (Verwandtschaft, Familie), Liv.: gaudia cum alqo, Tibull.: consilia (cum alqo), gemeinschaftliche Sache machen, mit in seinen Plan ziehen, Tac. u. Gran. Licin.: intima consilia cum alqo, Val. Flacc.: sermonem cum alqo, sich mit jmd. in ein Gespräch einlassen, Curt.: cubilia cum alqo, ehelich beiliegen, Ov.: sociata cum marito mors, mit dem G. geteilter, Tac.: cetera ex rerum usu sociarent partirenturve, Tac. – leb. Wesen, omne genus hominum sociatum inter se esse, Cic.: consilia coetusque hominum iure sociati, quae civitates appellantur, Cic. – alqm, zum Genossen nehmen, sich beigesellen, Tac.: Lateranum nulla iniuria sed amor patriae sociavit, bewog zum Beitritt, Tac.: eam matrimonio sociavit, nahm er zur Ehegenossin, Spart.: nobiscum per conubium sociati (vereinte), Tac.: nos urbe, domo socias, mit uns Stadt u. Wohnung teilst, Verg. – II) insbes., etw. in Gesellschaft mehrerer begehen, -tun, sociari parricidium potuit, Iustin. 10, 1, 6: sociati parte laboris fungi, die gemeinschaftliche Arbeit, Ov. met. 8, 546. – / Depon. socior, wov. sociatur, Fulgent. de aet. mund. 30. p. 157, 19 Helm.
-
10 obstringo
obstringo, ĕre, obstrinxi, obstrictum - tr. - [st2]1 [-] serrer contre, serrer autour, lier, attacher. [st2]2 [-] lier (moralement), enchaîner, engager, astreindre, obliger. [st2]3 [-] impliquer dans, rendre complice ou coupable. - aliquem scelere obstringere: charger qqn d'un crime.* * *obstringo, ĕre, obstrinxi, obstrictum - tr. - [st2]1 [-] serrer contre, serrer autour, lier, attacher. [st2]2 [-] lier (moralement), enchaîner, engager, astreindre, obliger. [st2]3 [-] impliquer dans, rendre complice ou coupable. - aliquem scelere obstringere: charger qqn d'un crime.* * *Obstringo, obstringis, obstrinxi, obstrictum, obstringere. Serrer, Estraindre, Lier bien serré.\Obstringere sibi aliquem munere, beneficio, etc. Plin. iunior. Obliger à soy aucun par dons et plaisirs.\AEre alieno amicos suos obstringere. Brutus Ciceroni. Faire endebter ses amis pour soy.\Debito aliquem obstringere. Seneca. L'endebter.\Fidem suam obstringere alteri. Pli. iun. Liu. Obliger sa foy.\Iureiurando obstringere aliquem. Caes. Lier et obliger par serment.\Religione obstringere. Cic. Charger la conscience d'autruy, Mettre en scrupule de conscience. Vide RELIGIO.\Nulla mendacii religione obstrictus. Caes. Qui ne faulse point sa foy.\Praedibus se obstringere. Cic. S'obliger.\Obstringere se parricidio, periurio, scelere, et huiusmodi: pro Committere parricidium, scelus, peierare, etc. Cic. Se rendre coulpable de la mort de son pere, ou de sa mere, Tuer son pere ou sa mere, et autres parents.\Nefario patriae se parricidio obstrinxit. Cic. Il est tenu de la destruction de son pays.\Num igitur se obstrinxit scelere, siquis tyrannum occidit, quanuis familiarem? Cic. Est il tenu de meschanceté? Fait il cas de meschanceté?\Obstringere se periurio. Liu. Se parjurer.\Obstringere se haereditati. Paulus. La faire et maintenir sienne, La vendiquer sienne, et se mettre en possession d'icelle. -
11 socio
socio, āvī, ātum, āre (socius), I) vergesellschaften, vereinigen, verbinden, vim rerum cum dicendi exercitatione, Cic.: vitae suae periculum cum alqo, sein Leben mit jmd. wagen, Cic.: sanguinem (Verwandtschaft, Familie), Liv.: gaudia cum alqo, Tibull.: consilia (cum alqo), gemeinschaftliche Sache machen, mit in seinen Plan ziehen, Tac. u. Gran. Licin.: intima consilia cum alqo, Val. Flacc.: sermonem cum alqo, sich mit jmd. in ein Gespräch einlassen, Curt.: cubilia cum alqo, ehelich beiliegen, Ov.: sociata cum marito mors, mit dem G. geteilter, Tac.: cetera ex rerum usu sociarent partirenturve, Tac. – leb. Wesen, omne genus hominum sociatum inter se esse, Cic.: consilia coetusque hominum iure sociati, quae civitates appellantur, Cic. – alqm, zum Genossen nehmen, sich beigesellen, Tac.: Lateranum nulla iniuria sed amor patriae sociavit, bewog zum Beitritt, Tac.: eam matrimonio sociavit, nahm er zur Ehegenossin, Spart.: nobiscum per conubium sociati (vereinte), Tac.: nos urbe, domo socias, mit uns Stadt u. Wohnung teilst, Verg. – II) insbes., etw. in Gesellschaft mehrerer begehen, -tun, sociari parricidium potuit, Iustin. 10, 1, 6: sociati parte laboris fungi, die gemeinschaftliche Arbeit, Ov. met. 8, 546. – ⇒ Depon. socior, wov. sociatur, Fulgent. de aet. mund. 30. p. 157, 19 Helm.
См. также в других словарях:
РУССКИЙ УКАЗАТЕЛЬ СТАТЕЙ — Абант Άβας Danaus Абанты Άβαντες Абарис Άβαρις Абдера Abdera Абдулонома Абдул Abdulonymus Абелла Abella Абеллинум Abellinum Абеона Abeona Абидос или Абид… … Реальный словарь классических древностей